Τι υπάρχει μετά το business school;
Η εκπαίδευση στους τομείς των επιχειρήσεων είναι από τις πιο δημοφιλείς επιλογές παγκοσμίως, λόγω των εξαιρετικών επαγγελματικών προοπτικών που προσφέρει. Οι απόφοιτοι σχολών business μπορούν να ακολουθήσουν διάφορα επαγγελματικά μονοπάτια, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει πολλές εξειδικεύσεις. Παρακάτω, έχουμε συνοψίσει τα κυριότερα επαγγέλματα, όπως παρατηρούνται παγκοσμίως.
1. Συμβουλευτική (Consulting)
Η συμβουλευτική αποτελεί ένα επάγγελμα υψηλού κύρους με αντίστοιχα σημαντικά υψηλές απολαβές. Το αντικείμενο του ρόλου, εστιάζει κατά βάση στην δημιουργία στρατηγικής και την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε υψηλόβαθμα στελέχη, άλλων εξίσου μεγάλων εταιρειών από την πλευρά των πελατών. Η προοπτική εργασίας σε στρατηγικά έργα για μεγάλες εταιρείες και η δυνατότητα μεγάλης προσωπικής συνεισφοράς, ακόμη και από τα μικρότερα κλιμάκια της εταιρείας (analyst / associate), καθιστά τη συμβουλευτική μια δημοφιλή καριέρα για πολλούς φιλόδοξους υποψήφιους.
Ως απόρροια, ο ανταγωνισμός είναι πολύ έντονος και οι εργασιακές απαιτήσεις αρκετά υψηλές, σε τέτοιο βαθμό που δεν υπάρχει ισορροπία προσωπικής ζωής και εργασίας. Εκτός από την πλευρα του management consulting, που κυριαρχείται από τις «Μεγάλες Τρεις» – McKinsey, Bain και BCG – μπορείτε να επιλέξετε τον δρόμο της συμβουλευτικής σε καινοτομία ή πληροφορική – σε εταιρείες όπως Accenture, IBM, Capgemini – αλλά και στα δεδομένα – σε εταιρείες όπως Artefact ή Equancy – ή σε άλλους τομείς για να αναπτύξετε εξειδίκευση σε ένα συγκεκριμένο μέρος της αγοράς (niche market).
Η σημαντική έκθεση σε διαφορετικές βιομηχανίες και μεγάλα πρότζεκτ, καθιστά όσους εργάζονται ως σύμβουλοι ιδιαίτερα περιζήτητους υποψηφίους για ηγετικές θέσεις (leadership roles), ανοίγοντας έτσι μια εξαιρετική προοπτική για μια «έξοδο» σε διοικητικές θέσεις σε διάφορους κλάδους.
Η συμβουλευτική απαιτεί ισχυρές αναλυτικές ικανότητες, εμπειρία στην επίλυση προβλημάτων, αλλά και κοινωνικές δεξιότητες καθώς και την ικανότητα συνεργασίας υπό μεγάλες ομάδες. Ενδεικτικά, ένας μέσος ετήσιος μεικτός μισθός για τζούνιορ θέσεις στο management consulting είναι:
- Λονδίνο – £44.000
- Παρίσι – €42.000
- Φρανκφούρτη – €60.000
2. Χρηματοοικονομικά (Finance)
Ο κλάδος των χρηματοοικονομικών περιλαμβάνει διάφορες εξειδικεύσεις και προσφέρει μεγάλο βάθος και εύρος στους ρόλους τους οποίους κάποιος μπορεί να διεκδικήσει. Παρακάτω, περιγράφουμε τις βασικές λειτουργίες τριών κύριων δραστηριοτήτων που συχνά συναντιούνται στο πλαίσιο των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών.
Επενδυτική τραπεζική (Investment banking): Όσοι εργάζονται σε αυτόν τον τομέα δουλεύουν με πελάτες, είτε άμεσα είτε έμμεσα, για να τους βοηθήσουν να αντλήσουν ξένα κεφάλαια, να συγχωνευτούν ή να εξαγοράσουν άλλες εταιρείες και να προσφέρουν συμβουλές σε διάφορα θέματα των αγορών κεφαλαίων. Η επενδυτική τραπεζική είναι αρκετά απαιτητική και ανταγωνιστική, αλλά προσφέρει επίσης τη δυνατότητα υψηλών μισθών και της μετέπειτα εξέλιξης σε άλλους σχετικούς κλάδους, λόγω της μεγάλης έκθεσης σε πελάτες ή κύριες δραστηριότητες μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Διαχείριση κεφαλαίων ή επενδύσεων (Investment or asset management): Αυτός ο τομέας εστιάζει στην επίβλεψη, την ανάλυση και την γενικότερη διαχείριση επενδυτικών χαρτοφυλακίων, εκ μέρους διάφορων πελατών, με σκοπό την επίτευξη ικανοποιητικών αποδόσεων.
Private equity: Το private equity συνιστά επενδύσεις σε ιδιωτικές εταιρείες και αλλαγές στο τρόπο λειτουργίας τους, με σκοπό την επίτευξη υψηλών αποδόσεων για τους επενδυτές.
Αυτοί οι ρόλοι απαιτούν μεγάλη έμφαση στις αναλυτικές ικανότητες, τις κοινωνικές δεξιότητες αλλά και εξειδίκευση σε επιμέρους τομείς των χρηματοοικονομικών, της λογιστικής, μαθηματικών όπως ορίζει ο εκάστοτε ρόλος. Ενδεικτικά, ένας μέσος μεικτός μισθός για τζούνιορ θέση σε ρόλο investment banking analyst είναι:
- Λονδίνο: £48.000
- Παρίσι: €51.000
- Φρανκφούρτη: €69.000
3. Μάρκετινγκ (Marketing)
Οι επαγγελματίες του μάρκετινγκ βοηθούν τις επιχειρήσεις να προωθήσουν αποτελεσματικά τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους και να αυξήσουν τις πωλήσεις. Έχουν λεπτομερή γνώση του καταναλωτικού κοινού που απευθύνονται, σχεδιάζουν ελκυστικές καμπάνιες μάρκετινγκ και αναπτύσσουν στρατηγικές διαφήμισης με σκοπό να προσελκύσουν περισσότερους πελάτες. Παρακολουθούν επίσης τις τάσεις της αγοράς και προσαρμόζουν ανάλογα τις στρατηγικές τους με βάση τα δεδομένα που συλλέγουν.
Το μάρκετινγκ περιλαμβάνει διάφορους επιμέρους τομείς, όπως το ψηφιακό μάρκετινγκ, η διαχείριση του brand, το λειτουργικό ή λιανικό μάρκετινγκ, αλλά και η διαφήμιση. Η καριέρα στο μάρκετινγκ αποτελεί μία δημιουργική αλλά και εξίσου αναλυτική προσέγγιση, αλλά απαιτεί και ισχυρές κοινωνικές δεξιοτήτες με μεγάλη έμφαση στην αποτελεσματική επικοινωνία.
Μια συναρπαστική πρόσφατη εξέλιξη στο μάρκετινγκ είναι η εμφάνιση της θέσης του Growth Hacker ή Growth Strategist. Αυτοί οι επαγγελματίες είναι υπεύθυνοι για την αναζήτηση μη συμβατικών και ιδιαίτερα αποτελεσματικών στρατηγικών για να προωθήσουν την ταχεία ανάπτυξη για startups. Παρά το μοναδικό του όνομα, το Growth Hacking είναι ακόμα ένας τύπος μάρκετινγκ που τονίζει καινοτόμες και ευέλικτες προσεγγίσεις για την επίτευξη επιχειρηματικών στόχων. Ενδεικτικά, ένας μέσος ετήσιος μεικτός μισθός στο ψηφιακό μάρκετινγκ είναι:
- Λονδίνο: £40.000
- Παρίσι: €35.000
- Φρανκφούρτη: €44.000
4. Λογιστική & Ελεγκτική (Accounting & Audit)
Ο κλάδος της λογιστικής περιλαμβάνει την προετοιμασία, την ανάλυση και την διαχείριση των οικονομικών καταστάσεων μιας εταιρείας ή πολλών θυγατρικών. Η ελεγκτική διασφαλίζει ότι οι οργανισμοί συμμορφώνονται με τους εσωτερικούς κανόνες, τις νομοθεσίες, αλλά και τους εκάστοτε κανονισμούς ανάλογα με την χώρα δραστηριότητας, σε θέματα που αφορούν τις διάφορες εσωτερικές λειτουργίες της επιχείρησης αλλά και της εγκυρότητας των οικονομικών καταστάσεων στο σύνολό τους.
Οι ρόλοι που απαιτούν εξειδικευμένη γνώση λογιστικής έχουν μεγάλο εύρος - όπως controller, treasurer, accountant, auditor - και δίνουν πολλές επιλογές ως προς τον επιθυμητό κλάδο δραστηριοποίησης, αλλά και το είδος της εκάστοτε εταιρείας. Μακροπρόθεσμα, οι εξειδικευμένοι λογιστές μπορούν να χαράξουν ιδιαίτερα επιτυχημένες επαγγελματικές πορείες, ενώ το υπόβαθρο θεωρείται στις περισσότερες περιπτώσει αναγκαίο για οποιονδήποτε CFO. Ενδεικτικά, ένας μέσος μεικτός ετήσιος μισθός financial controller είναι:
- Λονδίνο: £57.000
- Παρίσι: €46.000
- Φρανκφούρτη: €49.000
5. Ανθρώπινο Δυναμικό (Human Resources)
Τα τμήματα ανθρωπίνου δυναμικού παίζουν έναν κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση και την ανάπτυξη των εργαζομένων μιας εταιρείας. Η εργασία τους καλύπτει μια ευρεία γκάμα λειτουργιών και απαιτεί ένα συνδυασμό στρατηγικής σκέψης, επικοινωνιακών δεξιοτήτων και λεπτομερούς γνώσης των νομικών πλαισίων που διέπουν την απασχόληση του ανθρώπινου δυναμικού.
Κάποιες από τις λειτουργίες αυτού του τμήματος είναι η διαχείριση της διαδικασίας πρόσληψης, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης, η διαχείριση και η εφαρμογή συστημάτων αξιολόγησης αλλά και η διαχείριση αμοιβών και παροχών που προσφέρει η εταιρεία. Ενδεικτικά, ένας μέσος μεικτός μισθός για θέση HR Analyst είναι:
- Λονδίνο: £33.000
- Παρίσι: €41.000
- Φρανκφούρτη: €42.000
6. Επιχειρηματικότητα (Entrepreneurship)
Δεν είναι λίγοι οι απόφοιτοι που προσπαθούν αμέσως μετά ή ακόμη και κατά την διάρκεια του πανεπιστημίου, να πραγματοποιήσουν τις επιχειρηματικές τους ιδέες μέσω της ίδρυσης μίας εταιρείας. Επιπλέον, η επιχειρηματικότητα περιλαμβάνει και τον εντοπισμό άλλων επιχειρηματικών ευκαιριών, την ανάπτυξη ευρύτερων επιχειρηματικών σχεδίων, αλλά και την εξασφάλιση της απαραίτητης χρηματοδότησης.
Η επιχειρηματικότητα απαιτεί έναν συνδυασμό δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της δημιουργικότητας, της προθυμίας για ανάληψη ρίσκου, της αποτελεσματικής ηγεσίας και του υψηλού επιπέδου ανθεκτικότητας. Οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες μπορούν να δημιουργήσουν πλούτο, ευκαιρίες απασχόλησης και καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως βλέπουμε ιδιαίτερα πρόσφατα με την εξέλιξη στην τεχνολογία του Gen AI.
Ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τους φιλόδοξους επιχειρηματίες είναι η πρόσβαση σε επιχειρηματικούς επωαστήρες (incubators) - όπως το Ελληνικό egg - που συχνά προσφέρονται από πανεπιστήμια και άλλες ιδιωτικές πρωτοβουλίες, παρέχοντάς ολόκληρο το οικοσύστημα από χώρο εργασίας έως καθοδήγηση και mentoring για την αποτελεσματικότερη εξέλιξη της επιχειρηματικής ιδέας. Οι επωαστήρες επιχειρήσεων μπορούν επίσης να επικυρώσουν την εργασιακή σας εμπειρία που αποκτήθηκε μέσα από το δικό σας επιχειρηματικό έργο - δείτε τον HEC στο Station F και τα ESSEC Ventures στο Παρίσι, το B4i του Boconi στο Μιλάνο, το Imperial White City Incubator στο Λονδίνο.
Επιλέγοντας το κατάλληλο μονοπάτι
Είναι φυσιολογικό, αν δεν είστε ακόμη σίγουροι για το ποιο επάγγελμα είναι το καταλληλότερο για εσάς. Αλλά, μην περιμένετε αυτή η απόφαση να έρθει από μόνη της. Η λήψη μιας τόσο σημαντικής απόφασης απαιτεί προσπάθεια.
Γνωρίζετε ήδη τις πιθανές επιλογές που υπάρχουν: κάντε την έρευνά σας, διαβάστε και μάθετε από τις πληροφορίες που υπάρχουν διαθέσιμες, παρακολουθήστε διαδικτυακά μαθήματα και το πιο σημαντικό, επικοινωνήστε απευθείας με διάφορους επαγγελματίες για να μάθετε τι ακριβώς κάνουν και τι τους αρέσει ή δεν τους αρέσει σχετικά με το επάγγελμά τους.
Καθώς πάντοτε είναι δύσκολο να επιλέξουμε, ειδικά όταν δεν γνωρίζουμε πρακτικά πως είναι να κάνεις κάτι, η έμφαση σε πρακτικές εμπειρίες και οποιαδήποτε άλλη επαγγελματική ευκαιρία για να αποκτήσετε επαγγελματική εμπειρία, είναι κλειδιά για να βρείτε τα αυτό που πραγματικά σας αρέσει.
Η επιλογή του επαγγέλματος των ονείρων σας μπορεί να ακούγεται σαν μια δουλειά από μόνη της, αλλά η άμεση τριβή με επαγγελματίες, η στοχοθέτηση και ο μακροπρόθεσμος στρατηγικός σχεδιασμός θα σας επιτρέψουν να έρθετε όλο και πιο κοντά στο να πραγματοποιήσετε τα όνειρά σας.